Słownik

A

AA1000 - Międzynarodowy standard społecznej odpowiedzialności biznesu, włączający kwestie społeczne i etyczne do zarządzania strategicznego organizacji i jej działalności.

ACER - Agency for the Cooperation of Energy Regulators - Agencja Unii Europejskiej ds Współpracy Organów Regulacji Energetyki.

Advanced Metering Infrastructure - Liczniki inteligentne.

AMI - Advanced Metering Infrastructure, zaawansowane systemy pomiarowo – rozliczeniowe wraz z dwukierunkowymi układami pomiarowo – rozliczeniowymi.

Aukcja mocy - Mechanizm wprowadzony przez Ustawę z dnia 8 grudnia 2017 r. o rynku mocy (Dz. U. 2020 poz. 247). W ramach aukcji mocy producenci energii elektrycznej oferują operatorowi na okres dostaw obowiązek mocowy, czyli zobowiązują się do pozostawania w okresie dostaw w gotowości do dostarczania określonej mocy elektrycznej do systemu oraz do dostawy określonej mocy elektrycznej do systemu w okresach zagrożenia.

B

BAT - Best Available Techniques – najlepsze dostępne techniki, dokument formułujący wnioski dotyczące najlepszych dostępnych technik dla instalacji nim objętych, a także wskazujący poziomy emisji powiązane z najlepszymi dostępnymi technikami.

BHP - Bezpieczeństwo i higiena pracy.

Blockchain - Zdecentralizowana platforma o rozproszonej infrastrukturze sieciowej, służąca do księgowania transakcji, płatności lub zapisów księgowych. Do zalet tej technologii należy m.in. bezpieczeństwo, które zapewnia stosowanie algorytmów kryptograficznych, odporność na awarie oraz jawność transakcji przy zachowaniu anonimowości użytkowników. Lista możliwych zastosowań obejmuje m.in. kryptowaluty, Internet Rzeczy, transakcje giełdowe bez pośredników i instytucji, księgi wieczyste z pominięciem notariusza i sądów ksiąg wieczystych, handel energią elektryczną prosument-odbiorca bez pośredników, księgi rachunkowe.

C

CAPEX - Capital expenditures - nakłady inwestycyjne.

CDS - Różnica pomiędzy osiągniętymi ceną ze sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej, a kosztami zmiennymi dotyczącymi wytworzenia tej energii (jednostkowy koszt CO2 i jednostkowy koszt węgla z transportem).

Cena euroszczytu (PEAK) - Cena kontraktu z dostawą takiego samego wolumenu energii w euroszczycie (tj. w godzinach od 7:00 do 22:00 w dni robocze).

Cena pasma (BASE) - Cena kontraktu z dostawą takiego samego wolumenu energii w każdej godzinie doby.

CER - Certified Emission Reduction - jednostka poświadczonej redukcji emisji.

CO - Tlenek węgla (czad).

CO2 - Dwutlenek węgla.

Compliance - Zapewnianie zgodności działalności organizacji z obowiązującymi przepisami oraz regulacjami wewnętrznymi.

COR - Cena za operacyjną rezerwę mocy.

CSR (ang. Corporate Social Responsibility) - Społeczna odpowiedzialność biznesu. Odpowiedzialność organizacji za wpływ jej decyzji i działań na społeczeństwo i środowisko, zapewniana przez przejrzyste i etyczne postępowanie, które:

  • przyczynia się do zrównoważonego rozwoju, w tym dobrobytu i zdrowia społeczeństwa,
  • uwzględnia oczekiwania interesariuszy,
  • jest zgodne z obowiązującym prawem i spójne z międzynarodowymi normami postępowania,
  • jest zintegrowane z działaniami organizacji i praktykowane w jej relacjach.

Cykl rotacji należności krótkoterminowych w dniach - Średni stan należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe x liczba dni / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody.

Cykl rotacji zapasów w dniach - Średni stan zapasów x liczba dni / Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów.

Cykl rotacji zobowiązań z tyt. dostaw i usług oraz pozostałych w dniach - Średni stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług oraz pozostałych x liczba dni /Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów.

D

Dług netto - kredyty, pożyczki i dłużne papiery wartościowe długo- i krótkoterminowe + zobowiązania z tyt. leasingu finansowego długo- i krótkoterminowe + zobowiązania finansowe wycenione w wartości godziwej długo- i krótkoterminowe - środki pieniężne i ich ekwiwalenty - aktywa finansowe wycenione w wartości godziwej długo- i krótkoterminowe - dłużne aktywa finansowe w zamortyzowanym koszcie długo- i krótkoterminowe.

Dług netto / EBITDA - Zobowiązania oprocentowane - środki pieniężne i ich ekwiwalenty / EBITDA LTM.

Dyrektywa IED - Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie emisji przemysłowych. Zaostrza ona standardy emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłów z obiektów energetycznego spalania.

E

EBIT - Zysk (strata) operacyjny.

EBITDA - Zysk (strata) operacyjny + amortyzacja + odpis z tyt. utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych.

EBITDA LTM - EBITDA z ostatnich 12 miesięcy.

EFET - European Federation of Energy Traders – europejskie stowarzyszenie skupiające spółki obrotu energią.

Employer branding - Działania firmy mające na celu budowanie jej wizerunku jako atrakcyjnego pracodawcy.

ENTSO-e - Europejska Sieć Operatorów Elektroenergetycznych Systemów Przesyłowych (ang. European Network of Transmission System Operators for Electricity - ENTSO-E), która zrzesza 43 operatorów systemów przesyłowych energii elektrycznej (OSP) z 36 krajów w Europie. Organizacja powstała w grudniu 2008 r. i funkcjonuje na podstawie Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 714/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie warunków dostępu do sieci w odniesieniu do transgranicznej wymiany energii elektrycznej i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1228/2003.

EUA - EU Emission Allowance - uprawnienie do emisji w ramach Europejskiego Systemu Handlu Emisjami.

EU DSO - Projekt rozporządzenia w sprawie wewnętrznego rynku energii zakłada utworzenie europejskiej organizacji OSDEU DSO, na wzór istniejącej i mającej istotne znaczenie dla transgranicznego rynku energii organizacji operatorów systemów przesyłowych ENTSO.

Europejski System Handlu Emisjami EU ETS - Europejski system wspierający redukcję emisji gazów cieplarnianych.

F

FDIR (ang. Faul Detection, Isolation, Restoration) - System umożliwiający automatyczne wykrywanie awarii, wyizolowanie miejsca uszkodzenia i przywrócenie zasilania.

Finansowanie zewnętrzne - Suma pozycji z sprawozdania z przepływów pieniężnych: Otrzymane kredyty i pożyczki, Emisja obligacji, Spłata kredytów i pożyczek, Wykup obligacji.

G

GPZ - Główny Punkt Zasilający.

GWh - Gigawatogodzina.

H

HCl - Chlorowodór.

HF - Fluorowodór.

Hg - Rtęć.

HR (ang. human resources) - Zasoby ludzkie.

Hydrocyklony ścieków - Urządzenia mające na celu ograniczenie ilości zawiesiny gipsowej trafiającej na instalację oczyszczalni ścieków IOS, a co za tym idzie zmniejszenie ilości osadu/szlamu wyprowadzanego z oczyszczalni.

I

ICE - Platforma obrotu umożliwiające handel uprawnieniami do emisji CO2 (EUA) oraz jednostkami poświadczonej redukcji emisji (CER) na rynku futures.

ICT - Information and Communication Technologies. Technologie teleinformatyczne.

Instalacja SCR - Instalacja katalitycznego odazotowania spalin.

Interesariusz - Osoba lub grupa osób zainteresowana decyzjami lub działaniami organizacji. Interesariusz to każdy, kto wpływa na organizację i każdy, na kogo ona wpływa.

Internet Rzeczy - Koncepcja, zgodnie z którą różnego rodzaju przedmioty, m.in. urządzenia gospodarstwa domowego, artykuły oświetleniowe i grzewcze, mogą pośrednio albo bezpośrednio gromadzić, przetwarzać lub wymieniać dane za pośrednictwem instalacji elektrycznej lub sieci komputerowej. Celem realizacji tej idei jest tworzenie inteligentnych miast, transportu, produktów, budynków, systemów energetycznych, systemów związanych z ochroną zdrowia lub życiem codziennym.

IOS - Instalacja odsiarczania spalin oraz redukcji metali ciężkich.

IT (ang. information technology) - Technika informatyczna. Sprzęt komputerowy oraz oprogramowanie, a także narzędzia i inne techniki związane ze zbieraniem, przetwarzaniem, przesyłaniem, przechowywaniem, zabezpieczaniem i prezentowaniem informacji.

J

JGWa - Jednostka Grafikowa Wytwórcza aktywna.

K

Karta MultiSport - Abonament umożliwiający korzystanie z różnego rodzaju obiektów sportowych uczestniczących w programie.

Kogeneracja - Proces technologiczny jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i użytkowej energii cieplnej w elektrociepłowni.

Koszt sprzedanych produktów, towarów i materiałów - Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów; Zakup energii na potrzeby sprzedaży; Usługi przesyłowe; inne usługi obce, podatki i opłaty, podatek akcyzowy.

Koszty operacyjne - Amortyzacja; Koszty świadczeń pracowniczych; Zużycie materiałów i surowców oraz wartość sprzedanych towarów; Zakup energii i gazu na potrzeby sprzedaży; Usługi przesyłowe; Inne usługi obce, Podatki i opłaty.

Koszty stałe - Koszty, które są niezależnie od wielkości produkcji energii elektrycznej. W Elektrowni koszty te dotyczą: kosztów wynagrodzeń razem z narzutami, amortyzacji, kosztów zużycia materiałów i surowców, kosztów usług obcych, kosztów podatków i opłat, w pozycji też znajdują się również pozostałe koszty stałe.

Koszty własne - Bezpośrednie i pośrednie koszty sprzedaży ENEA S.A. i ENEA Trading Sp. z o.o.

Krajowy System Elektroenergetyczny - Zbiór urządzeń przeznaczony do wytwarzania, przesyłu, rozdziału, magazynowania i użytkowania energii elektrycznej, połączonych ze sobą funkcjonalnie w system umożliwiający realizację dostaw energii elektrycznej na terenie kraju w sposób ciągły i nieprzerwany.

Ł

Łańcuch dostaw - Sekwencja działań lub stron dostarczających produkty lub usługi dla organizacji.

M

Marża na cieple - Marża na sprzedaży ciepła, kalkulowana jako różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży ciepła, a jego zmiennymi kosztami wytworzenia.

Marża na obrocie - Różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży energii zakupionej w ramach obrotu, a kosztami zakupu tej energii uwzględniająca wynik na sprzedaży CO2.

Marża na produkcji energii z OZE - Marża na sprzedaży energii i produkcji zielonych certyfikatów z Zielonego Bloku, kalkulowana jako różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży energii i z wyceny wyprodukowanych certyfikatów, a kosztami zmiennymi ich wytworzenia.

Marża na Rynku Bilansującym - Różnica pomiędzy przychodami ze sprzedaży energii zakupionej na rynku bilansującym, a kosztami zakupu tej energii uwzględniająca wynik na sprzedaży CO2.

Marża na wytwarzaniu - Różnica pomiędzy osiągniętymi przychodami ze sprzedaży energii elektrycznej wytworzonej i przychodów z certyfikatów, a kosztami zmiennymi dotyczącymi wytworzenia tej energii.

Marża z działalności koncesjonowanej - Marża z działalności koncesjonowanej jest to pozycja zarządcza uwzględniająca przychody i koszty związane z działalnością gospodarczą polegającą na dystrybucji energii elektrycznej na potrzeby odbiorców zlokalizowanych na określonym terenie. Są to przede wszystkim:

  • przychody ze sprzedaży usług dystrybucji odbiorcom końcowym,
  • koszt usług przesyłowych i dystrybucyjnych,
  • koszty zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej i potrzeb własnych,
  • przychody z tytułu opłat za przyłączenie do sieci.

ENEA Operator Sp. z o.o. posiada koncesję udzieloną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki do dnia 01.07.2030 r.

Marża ZB na sprzedaży / aktualizacji zapasu zielonych certyfikatów - Marża na sprzedaży zielonych certyfikatów z Zielonego Bloku kalkulowana jako różnica pomiędzy przychodem ze sprzedaży, a kosztem własnym sprzedaży certyfikatów, uwzględniająca aktualizację zapasu zielonych certyfikatów tj. aktualizację średnioważonej ceny zapasu certyfikatów do ceny rynkowej w przypadku znacznego spadku ich ceny rynkowej.

Mg - Megagram, inaczej tona.

Mobbing - Prześladowanie, uporczywe nękanie i zastraszanie, stosowanie przemocy psychicznej wobec podwładnego lub współpracownika w miejscu pracy.

MWe - Megawat mocy elektrycznej.

MWh - Megawatogodzina (1 GWh = 1000 MWh).

MWt - Megawat mocy cieplnej.

N

Nh3 - Amoniak.

Nm3 - Normalny metr sześcienny gazu, tj. liczba m3, jakie zająłby gaz w warunkach normalnych.

nn - Sieć niskiego napięcia, dostarczająca indywidualnym odbiorcom prąd przemienny o częstotliwości 50 Hz, pod napięciem fazowym 230 V.

NOx - Tlenki azotu.

O

Operator systemu przesyłowego - Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., jednoosobowa spółka Skarbu Państwa będąca właścicielem sieci najwyższych napięć, a więc operatorem elektroenergetycznego systemu przesyłowego.

OSD - Operator Systemu Dystrybucyjnego.

OSDn - Operator Systemu Dystrybucyjnego, którego sieć dystrybucyjna nie posiada bezpośredniego połączenia z siecią przesyłową OSP.

OSP - Operator Systemu Przesyłowego.

OZE - Odnawialne źródła energii.

P

PKPZ - Pracownicza Kasa Zapomogowo-Pożyczkowa.

PM "Białe" - Nazwa potoczna instrumentów PMOZE-BIO.

PM "Błękitne" - Nazwa potoczna instrumentu PMEF, PMEF_F, PMEF-XXXX.

PM "Zielone" - Tożsame z PMOZE.

PMOZE - Prawa majątkowe ze świadectw pochodzenia energii z odnawialnych źródeł energii.

PMOZE - BIO - Prawa Majątkowe wynikające ze Świadectw Pochodzenia energii elektrycznej w biogazowniach rolniczych.

Pokrycie majątku trwałego kapitałami własnymi - Kapitał własny / Aktywa trwałe.

POR - Zdolności wytwórcze JGWa stanowiące operacyjną rezerwę mocy.

Prawo energetyczne - Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. 2020 poz. 883).

PSCMI 1 - Odzwierciedla poziom cen miałów energetycznych klasy 20-23/1 w sprzedaży do energetyki zawodowej i przemysłowej.

R

Rada pracowników - Organ reprezentacji pracowniczej ustanowiony przez Ustawę z dnia 7 kwietnia 2006 r. o informowaniu pracowników i przeprowadzaniu z nimi konsultacji (Dz. U. 2006 nr 79 poz. 550). Rady pracowników powinny być tworzone u pracodawców, którzy prowadzą działalność gospodarczą i zatrudniają co najmniej 50 pracowników. Obowiązek ten nie dotyczy m.in. pracodawców objętych zakresem ustawy, którzy do 24 maja 2006 r. zawarli z przedstawicielami pracowników porozumienie gwarantujące warunki informowania i konsultowania na poziomie przynajmniej równym zapisanemu w ustawie.

Regulacje WP - Winter Package (Pakiet zimowy).

Rentowność aktywów (ROA) - Zysk (strata) netto okresu sprawozdawczego / Aktywa całkowite.

Rentowność EBITDA - EBITDA / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody.

Rentowność kapitału własnego (ROE) - Zysk (strata) netto okresu sprawozdawczego / Kapitał własny.

Rentowność netto - Zysk (strata) netto okresu sprawozdawczego / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody.

Rentowność operacyjna - Zysk (strata) operacyjny / Przychody ze sprzedaży oraz inne dochody.

RDN - Rynek Dnia Następnego (RDN) funkcjonuje od 30 czerwca 2000 r. Jest rynkiem spot dla energii elektrycznej w Polsce. Od początku notowań ceny na RDN stanowią odniesienie dla cen energii w kontraktach bilateralnych w Polsce. RDN przeznaczony jest dla tych spółek, które chcą w sposób aktywny i bezpieczny na bieżąco domykać swoje portfele zakupów/sprzedaży energii elektrycznej w poszczególnych godzinach doby.

RS - Rozdzielnia sieciowa.

Rynek bilansujący - Rynek techniczny prowadzony przez OSP. Jego celem jest bilansowanie w czasie rzeczywistym zapotrzebowania na energię elektryczną z jej produkcją w krajowym systemie elektroenergetycznym (KSE).

Rynek SPOT - Rynek kasowy (bieżący).

Rynek terminowy - Rynek energii elektrycznej, na którym notowane są produkty typu forward.

S

SAIDI - System Average Interruption Duration Index – wskaźnik przeciętnego systemowego czasu trwania przerwy długiej i bardzo długiej w dostawie energii (wyrażany w minutach na Klienta).

SAIFI - System Average Interruption Frequency Index – wskaźnik przeciętnej systemowej częstości przerw długich w dostawie energii (wyrażany w liczbie przerw na Klienta).

SCoTA - Standard Coal Trading Agreement – standard umowy funkcjonujący na międzynarodowym rynku węgla.

SCR (ang. Selective Catalytic Reduction) - Instalacja katalitycznego odazotowania spalin. Zasadą jej działania jest redukcja tlenków azotu do azotu atmosferycznego na powierzchni katalizatora, odbywająca się z wykorzystaniem substancji zawierającej amoniak.

SE - Stacja elektroenergetyczna.

Skorygowana marża I pokrycia - Marża na obrocie detalicznym energią elektryczną i paliwem gazowym realizowana przez ENEA S.A. wykazywana łącznie ze sprzedażą hurtową realizowaną przez ENEA Trading sp. z o.o. skorygowana prezentacyjnie o inne czynniki zależne takie jak koszty rezerw z tytułu roszczeń wypowiedzianych umów PMOZE, przychody i koszty z tytułu sprzedaży i zakupu praw do emisji CO2, częściową wycenę praw do emisji CO2 wykazywaną w działalności operacyjnej. Należy jednak zaznaczyć, że wycena CO2 w zakresie zrealizowanych i zarachowanych różnic kursowych prezentowana jest w działalności finansowej i w tej części wpływa na wynik finansowy.

Smart Grid - Inteligentne sieci elektroenergetyczne, w ramach których istnieje komunikacja między wszystkimi uczestnikami rynku energii, mająca na celu dostarczanie usług energetycznych z zapewnieniem obniżenia kosztów, zwiększenia efektywności oraz integracji rozproszonych źródeł energii, w tym także źródeł odnawialnych.

SN - Sieć średniego napięcia, w której napięcie międzyfazowe wynosi od 1 kV do 60 kV.

SO2 - Dwutlenek siarki.

Społeczna inspekcja pracy - Służba społeczna pełniona przez pracowników, mająca na celu zapewnienie przez zakład pracy bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz ochronę uprawnień pracowniczych, określonych w przepisach prawa pracy. Społeczni inspektorzy pracy współdziałają z Państwową Inspekcją Pracy oraz innymi organami nadzoru i kontroli warunków pracy. Podstawowy zakres ich działalności określa Ustawa z dnia 24 czerwca 1983 r. o społecznej inspekcji pracy (Dz. U. 2015 poz. 567).

System LFC (ang. Load Frequency Control) - System automatycznej regulacji częstotliwości i mocy.

T

Taryfa FIP - System FIP przeznaczony jest dla wytwórców energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii w instalacji odnawialnego źródła energii, o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie mniejszej niż 0,5 MW i nie większej niż 1 MW którzy sprzedają lub będą sprzedawać niewykorzystaną energię elektryczną, do wybranego podmiotu innego niż sprzedawca zobowiązany.

TGE - Towarowa Giełda Energii.

TWh - Terawatogodzina.

U

URE - Urząd Regulacji Energetyki.

Ustawa Prawo Energetyczne - Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo Energetyczne.

W

WN - Sieć wysokiego napięcia. Elektroenergetyczna sieć przesyłowa, w której napięcie międzyfazowe wynosi od 60 do 200 kV (w Polsce 110 kV). Sieć do przesyłania energii elektrycznej na duże odległości.

WRA - Wartość regulacyjna aktywów.

WRA AMI - Wartość regulacyjna aktywów dla inwestycji AMI.

Wskaźnik bieżącej płynności - Aktywa obrotowe / Zobowiązania krótkoterminowe.

Wskaźnik zadłużenia ogólnego - Zobowiązania ogółem / Aktywa całkowite.

Wynik na pozostałej działalności operacyjnej - Zmiana na pozycjach: pozostałe przychody operacyjne, pozostałe koszty operacyjne, zysk/ strata na zmianie, sprzedaży i likwidacji rzeczowych aktywów trwałych.

Z

Zakres 1 (scope 1) - Emisje bezpośrednie CO2 powstałe w wyniku spalania paliw w źródłach stacjonarnych bądź mobilnych będących własnością firmy bądź przez nią nadzorowanych, emisji powstałych w wyniku zachodzących procesów technologicznych czy ulatniających się czynników chłodniczych.

Zakres 2 (scope 2) - Pośrednie energetyczne emisje CO2 powstałe w wyniku zużywania zakupionej lub dostarczonej z zewnątrz energii elektrycznej, cieplnej, pary technologicznej, chłodu.

Zakres 3 (scope 3) - Inne pośrednie emisje CO2 powstałe w całym łańcuchu wartości firmy, np. w wyniku wytworzenia surowców lub półproduktów, zagospodarowania odpadów, transportu surowców oraz produktów, podróży służbowych pracowników czy użytkowania produktów przez końcowych użytkowników.

Zmiana kapitału obrotowego - Pozycja z sprawozdania z przepływów pieniężnych.

Zrównoważony rozwój - Rozwój umożliwiający zaspokojenie potrzeb obecnego pokolenia bez zmniejszania szans na zaspokojenie potrzeb przyszłych pokoleń, uwzględniający oczekiwania otoczenia oraz wyzwania społeczne, środowiskowe i ekonomiczne. Pozwala na trwałe zwiększanie wartości organizacji oraz racjonalne zarządzanie zasobami.

ZUZP (zakładowy układ zbiorowy pracy) - Porozumienie pomiędzy pracodawcą a związkami zawodowymi, które określa m.in. obowiązki pracodawcy wobec pracowników oraz gwarantowane uprawnienia pracownicze.

Uwaga: witryna korzysta z technologii, które mogą nie być poprawnie wyświetlone przez przeglądarkę Internet Explorer. Zachęcamy do otworzenia serwisu w przeglądarce wspierającej nowe technologie, np. Chrome lub Firefox.

Informujemy, że w ramach witryny stosujemy pliki cookie, w celu dostosowania naszych serwisów do Twoich indywidualnych potrzeb. Korzystanie z naszej witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje na temat korzystania z plików cookie oraz tego w jaki sposób możesz zarządzać lub wycofać swoją zgodę w dowolnym momencie można znaleźć w treści naszej Polityki prywatności.